Msza święta gregoriańska oznacza 30 Mszy św. odprawianych w kolejnych dniach, ofiarowanych za jedną osobę zmarłą.
Msze św. gregoriańskie związane są z wydarzeniem, które miało miejsce z inspiracji tego świętego papieża. Grzegorz przed swoim wyborem na papieża był przełożonym założonego przez siebie w 575 r. klasztoru na wzgórzu Celio w Rzymie. W IV Księdze Dialogów Grzegorz stwierdza, że ofiara Mszy św. pomaga osobom potrzebującym oczyszczenia po śmierci (por. Patrologia Latina, 77, 416) i jako przykład podaje doświadczenie z życia swojego klasztoru.
Po śmierci jednego z mnichów imieniem Justus, w jego celi znaleziono trzy złote monety, których posiadanie sprzeciwiało się regule życia zakonnego, przewidującej wspólne korzystanie z dóbr materialnych. Grzegorz, aby pomóc zmarłemu oczyścić się po śmierci z powyższego grzechu, polecił odprawienie za niego trzydziestu Mszy św. – każdego dnia jednej. Po trzydziestu dniach zmarły Justus ukazał się w nocy jednemu z braci, Kopiozjuszowi, mówiąc, że został uwolniony od wszelkiej kary. Kopiozjusz nic nie wiedział o odprawianych Mszach św. i gdy później ujawnił treść swojego widzenia, pozostali współbracia doszli do wniosku, że nastąpiło ono w trzydziestym dniu, kiedy odprawiano Msze św. za Justusa. Uznano to za znak, że Msze św. odniosły oczekiwany skutek (por. tamże, 420-421).
Pod wpływem autorytetu Grzegorza – także jako biskupa Rzymu – zwyczaj odprawiania trzydziestu Mszy św. za osobę zmarłą zyskiwał swoje miejsce w praktyce religijnej Wiecznego Miata. W Europie rozprzestrzeniał się stopniowo, począwszy od VIII w., najpierw w klasztorach, potem także w innych kościołach.
Modlitwa za zmarłych, do której zachęca wiernych Kościół, jest wyrazem ufności w Boże miłosierdzie, większe od niedoskonałości życia człowieka i jego grzechów. Jak pisze św. Paweł: „On, który nawet własnego Syna nie oszczędził, ale Go za nas wszystkich wydał, jakże miałby wraz z Nim i wszystkiego nam nie darować?” (Rz 8,32). Wiara w zmartwychwstanie ciała i życie wieczne, które Jezus obiecuje swoim uczniom, stanowi fundament chrześcijaństwa, dlatego właśnie modlimy się o odpuszczenie grzechów i chwałę nieba dla naszych bliskich, którzy odeszli z tego świata.
Cztery istotne elementy dotyczące Mszy gregoriańskiej, na które wskazuje Deklaracja Kongregacji ds. Duchowieństwa z dnia 24 lutego 1967 r. :
- Msza św. sprawowana w intencji jednej osoby;
- ofiarowana wyłącznie za osobę zmarłą;
- odprawiana 30 razy (30 Mszy świętych);
- w ciągu bezpośrednio następujących po sobie dni (bez przerw).
Ile to kosztuje?
W naszym kościele nie obowiązują żadne stawki za sprawowanie sakramentów, nie wyznaczamy, ile kto ma zapłacić. Wierni proszący o odprawienie Mszy św. składają ofiarę, taką, na jaką ich stać. Nie jest to zapłata za modlitwę; Msza św. jest za darmo – cenę zapłacił Chrystus.
Składana ofiara jest źródłem utrzymania księży z parafii, to rodzaj odpowiedzialności za Kościół, a zapewne też wyraz troski i sposób dzielenia się tym, co się posiada. A zatem ofiara zależy od hojności ofiarodawcy, ale też i od możliwości.
Msze gregoriańskie to de facto 30 Mszy świętych odprawianych w kolejne dni. Ofiara składana przy okazji takiej Mszy św., to zazwyczaj trzydziestokrotność ofiary jaką składamy za jedną Mszę św.